Fyrirmyndarframtak Landsbankans

Landsbanki Íslands hefur í tilefni 120 ára afmælis síns og 100 ára afmælis Færeyjabanka efnt til skiptisýningar í húsakynnum bankanna.

Verk eftir þrjá höfunda voru valin úr listaverkasafni hvors banka um sig. Landsbankinn lét landslagið ráða för og valdi verk eftir Jóhannes S. Kjarval, Kristján Davíðsson og Eggert Pétursson. Allt afbragðslistamenn og verðugir fulltrúar sinnar kynslóðar. Færeyjabanki fór svipaða leið og valdi verk eftir Ingálvur av Reyni, Sámal Joensen-Mikines og Zacharias Heinesen en hann er sá eini sem er á lífi af þeim þremenningum.

Zacharias Heinesen er Íslendingum af góðu kunnur. Hann stundaði nám við Myndlista- og handíðaskóla Íslands 1958 og 1959 m.a. undir handleiðslu Sigurðar Sigurðssonar myndlistarmanns en seinna fór hann til náms í Kaupmannahöfn. Hann hefur margoft dvalið á Íslandi á austfjörðum en einnig á Húsavík og Mývatni þar sem hann hefur lagt stund á vatnslitamálun. Hann hefur farið víða í námsferðir og haldið fjölmargar sýningar á verkum sínum.

Næsta sýning Zacharias á Íslandi verður í Hafnarborg á vormánuðum.

 

Ýmislegt um að vera um helgina

Myndlistaráhugamenn ættu að geta fundið ýmislegt við sitt hæfi um helgina og ekki úr vegi að nýta hið góða veður sem prýðir höfuðborgina í dag til þess að rölta á milli sýninga.

Takið fram gönguskóna og byrjið á Kjarvalsstöðum þar sem hægt er að sjá einkasýningu Þórdísar Aðalsteinsdóttur, Skoðum myndlist sem er sýningarröð sem sérstaklega er sett upp fyrir börn og að sjálfsögðu úrval verka úr safnaeigninni.

Síðan er stefnan tekin niður í bæ og næst komið við í Gallerí Fold við Rauðarárstíg. Þar opnar Einar Hákonarson sýningu sem hann kallar Málverk kl. 15. Boðið er upp á veitingar við opnunina. Því næst er hægt að ganga niður Laugaveginn og koma við á Safni sem er við Laugaveg 37. Þar er hægt að sjá gjörninga í tilefni af Sequences hátíðinni.

Ef haldið er áfram niður í bæ er hægt að sjá Nýja málverkið í Listasafni Íslands en þar eru á annað hundrað listaverk eftir 56 listamenn. Þaðan er ágætt að taka stefnuna í Ráðhús Reykjavíkur og sjá Handverk og hönnun sem er sölusýning á íslensku handverki og listiðnaði.

Að lokum er fínt að enda í Hafnarhúsinu og skoða Erró sýningu og fá sér kaffi og köku á kaffistofu safnsins þar sem hægt er að njóta útsýnis yfir Reykjavíkurhöfn.

Höfundarréttargjald - hæstu gjöldin eru á Íslandi

Íslenska ríkisstjórnin leggur enn og aftur hæstu mögulegu skatta á þegna sína. Í þetta sinn eru álögurnar lagðar á kaupendur og seljendur listaverka í formi höfundarréttargjalds.

Lögin sem tóku gildi 1. júlí eru samevrópsk og eru til þess ætluð að vernda höfundarrétt listmálara kveða á um að allir sem kaupa listaverk skulu greiða höfundi gjald sem leggst ofan á kaupverðið. Þar sem lögmál markaðarins um framboð og eftirspurn ræður ríkjum lendir þetta gjald samt ekki bara á kaupandanum heldur líka á seljandanum og má því færa rök fyrir því að um hreina eignaupptöku sé að ræða.

Ríkisstjórnin hafði góðan tíma til þess að undirbúa þessi lög og fékk nokkurt svigrúm til þess að aðlaga þau að íslenskum aðstæðum. Gjaldið er reiknað í þrepum þannig að hæsta gjaldið í prósentum er greitt af verkum sem kosta minna en 3000 evrur og síðan fer það stiglækkandi eftir því sem verðið hækkar. Svigrúmið sem ríkisstjórnin (réttara sagt menntamálaráðuneytið) hafði fyrir þau verk sem kosta minna en 3000 evrur var frá 4% til 10% og að sjálfögðu kaus Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir menntamálaráðherra að hafa þetta 10% á Íslandi. Alls staðar annars staðar er þetta gjald einungis 4 til 5 prósent, t.d. er það 5% í Danmörku og Svíþjóð, 4% í Frakklandi og Bretlandi og einungis 3% í Noregi.

Það sem gerir þetta sérstaklega slæmt á íslenskum myndlistarmarkaði er tvennt. Annars vegar eru flest verk sem seld eru á Íslandi ódýrari en 3000 evrur og falla því í hæsta flokkinn, 10%. Hins vegar eru standa margir seljendur listaverkanna frammi fyrir þeirri staðreynd að eiga ekki mikinn lífeyrissjóð og horfa því til þess að geta selt eitt og eitt verk til þess að drýgja tekjur sínar. Þessi hópur fólks fær minna fyrir verkin sín núna en það hefi ella gert.

Gjaldið á að miklum hluta að renna til höfunda eða erfinga þeirra. Í greinagerð sem lögð var fram við undirbúning laganna kemur fram að einungis 15% innheimts gjald renni til listamanna en 85% til erfingja þeirra og ástæðan sú að lítið kemur í endursölu eftir núlifandi listamenn. Því er með öllu óskiljanlegt að ríkisstjórnin þurfi að vernda þessa einstaklinga svo ríkulega sem hún gerir með þessum nýju lögum.

Nánar er hægt að lesa um útfærslu höfundarréttargjalds hér.

Ný verk eftir Tryggva Ólafsson

Listmálarinn Tryggvi Ólafsson er landsmönnum af góðu kunnur. Hann hefur verið búsettur og unnið að list sinni í Danmörku síðast liðin 40 ár en hefur alltaf haldið tryggð við sitt heimaland. Það hefur hann gert með því að halda sýningar á Íslandi annað hvert ár. Tryggvi er frá Norðfirði og þar er fólk stolt af sínum besta son á sviði lista og hefur opnað glæsilegt safn, Tryggvasafn.

Tryggvi er væntanlegur til Íslands nú í nóvember og mun koma með ný verk með sér, hvort tveggja akrýl málverk og ný þrykk sem hann vann nú í október. Verkin verða til sölu í Galleríi Fold.

Tryggvi Ólafsson er fæddur á Neskaupsstað árið 1940. Hann stundaði nám við Myndlista- og handíðaskóla Íslands veturinn 1960-1961 og við Konunglegu listaakademíuna í Kaupmannahöfn á árunum 1961-1966.

Tryggvi hefur búið í Danmörku s.l. 40 ár eins og áður hefur komið fram. Hann hefur haldið fjölmargar einkasýningar bæði á Íslandi og í Danmörku og hefur einnig tekið þátt í fjöldamörgum samsýningum.á Íslandi, í Danmörku, Noregi, Svíþjóð, Finnlandi, Hollandi, Þýskalandi, Frakklandi og Englandi.

Tryggvi hefur skreytt byggingar á Íslandi og í Danmörku og eru verk hans í eigu 12 listasafna á Norðurlöndunum.

Tryggvi varð fyrir sterkum áhrifum frá tækni og táknmáli popplistarinnar. Hann notaði snemma stíl frétta ljósmynda og teiknimyndasagna til að koma boðskap sínum á framfæri og þróaði flatarkennt en fígúratívt málverk með hjálp myndvarpstækni. Í verkum hans blandaðist í nokkuð jöfnum skömmtum persónulegur reynsluheimur og áhrif frá umhverfi og umheimi, einkum heimsmálum. Málverk Tryggva hafa oft verið vakningar bæði í pólitískum og húmanískum skilningi. Með tímanum hvarf Tryggvi frá vélrænni og ópersónulegri tækni popplistarinnar og tileinkaði sér næmari og ljóðrænni vinnubrögð, án þess að hverfa frá flatarkenndum og hlutbundnum tjáningarmáta. Á síðar árum hefur myndmál Tryggva einfaldast. Það einkennist af hreinum afmörkuðum litarflötum og formum sem rekja má til margvíslegra hluta í umhverfi okkar, fortíð og samtíð, þar sem hlutirnir fá nýja merkingu í nýju samhengi.

Einar Hákonarson sýnir í Galleríi Fold

Laugardaginn 28. október kl. 15.00 opnar Einar Hákonarson málverkasýningu í Baksal Gallerís Foldar við Rauðarárstíg. Sýninguna nefnir listamaðurinn „Málverk".

Sýningin stendur til 12. nóvember.

Opið er í Galleríi Fold daglega frá kl. 10.00 til 18.00, laugardaga frá kl. 11.00 til 16.00 og sunnudaga frá kl. 14.00 til 16.00.

 

Einar Hákonarson

Einar Hákonarson er fæddur í Reykjavík 1945 og hefur starfað sem listmálari í yfir fjörutíu ár. Hann er fyrrum skólastjóri Myndlista- og handíðaskóla Íslands, forstöðumaður Kjarvalstaða og eigandi Listaskálans í Hveragerði. Einar hefur verið einn ötulasti vörður íslenska málverksins þar sem hart hefur verið að því sótt úr ýmsum áttum hin síðari ár.

Einar kom ungur fram á sjónarsviðið. Eftir nám í Myndlista- og handíðaskóla Íslands og svo Valand listaháskólanum í Gautaborg kom hann heim með myndlistarverðlaun Norðurlandaráðs og alþjóðleg grafíklistaverðlaun frá Júgóslavíu.

Einar hélt sínu fyrstu einkasýningu í Bogasalnum 1967 og kom með manneskjuna aftur í íslenska málverkið þar sem abstrakt listin réð ríkjum. Síðan hefur Einar ávalt verið stefnufastur í listsköpun sinni, þar sem manneskjan er yfirleitt í fyrirrúmi í ýmiskonar expressionísku umhverfi þó losnað hafi um form og liti hin síðari ár.

Sýningin nú er rökrétt framhald af Tjaldsýningu Einars í Hljómskálanum á síðasta ári.

Draumur Picasso verður martröð milljarðamærings

Hjónin Steve og Elain Wynn ákváðu um daginn að selja eitt af sínum frægustu listaverkum, Drauminn eftir Picasso. Það hefur vakið nokkra athygli að Steve Wynn skyldi selja verkið sem er eitt af frægari verkum Picasso og hékk lengi á hóteli hans í Las Vegas, The Bellagio. Talið var að þetta væri eitt af hans uppáhalds verkum.

Verkið var selt fyrir metfé eða 139 milljónir dollara á uppboði en rétt eftir kaupin rak Steve olnbogann í gegn um verkið og skemmdi það. Kaupandinn, Steven Cohen frá Connecticut, hætti snögglega við kaupin en þetta er hæsta verð sem Cohen hefur nokkru sinni greitt fyrir listaverk þrátt fyrir að vera mikll safnari.

Verðið sem boðið var í verkið er 4 milljónum dollara meira en Ronald Lauder greiddi fyrir verk eftir Klimt og fréttir voru fluttar af um heim allan.

Listamaðurinn Louisa Matthíasdóttir

Louisa Matthíasdóttir
Fædd 20. febrúar 1917

Verk eftir Louisu Matthíasdóttur (Frá Reykjavíkurhöfn) verður boðið upp hjá Christies í London 31. október n.k. og er metið á um það bil 3,8 milljónir króna.

Louisa Matthíasdóttir er dóttir Matthíasar Einarssonar yfirlæknis og Ellenar Johannessen.

Louisa stundaði teikninám hjá Tryggva Magnússyni, en 1934, þá 17 ára fór hún til Danmerkur og nam næstu árin auglýsingateikningu og listhönnun við Kunsthåndværkskolen í Kaupmannahöfn.

Louisa kom heim til Íslands 1937, en árið eftir fór hún til Parísar þar sem hún stundaði nám í einkaskóla í Maison Watteau undir leiðsögn Marcel Gromaire. Í byrjun stríðsins kom Louisa heim og næstu misserin vann hún á Íslandi.

Árið 1942 fór hún síðan til New York þar sem hún stundaði nám við Art Students League og síðar í einkaskóla Hans Hoffmanns í Greenwich Village. Louisa settist að í Bandaríkjunum og árið 1944 giftist hún bandaríska listmálaranum Leland Bell.

Fyrstu einkasýningu sína hélt Louisa í New York 1948. Hingað til hafa aðeins verið haldnar þrjár einkasýningar á verkum Louisu Matthíasdóttur á Íslandi, fyrst árið 1987, en hún hefur einnig tekið þátt í sex samsýningum hérlendis.

 

Færeyski listamaðurinn Hans Hansen

Hans Hansen (1920-1970) málari frá Mikladali í Færeyjum stundaði nám í Kaupmannahöfn frá 1949 til 1957. Hann fór einnig í nokkrar námsferðir, þar á meðal til Íslands 1943 og 1944, til Parísar 1958 með Ingálvi av Reyni og til Ítalíu 1952.

Hans hélt margar sýninga í Færeyjum en einnig í Listasafni Íslands 1961 og í Edinborg 1971 en einnig tók hann þátt í fjölda samsýninga meðal annars með Ingálvi av Reyni og Jóannes Kristiansen 1962.

Auk þess að mála hefbundin málverk hefur Hans málað veggskreytingar og verk hans hafa verið valin á frímerki í Færeyjum

 

 

Úr Havn	Foreldrar listamannsins

Ólavur í Útistovu	Pollurin	Sjálfsmynd

Rætur - Síðasta sýningarhelgi

Sýning Soffíu Sæmundsdóttur lýkur í Galleríi Fold nú um helgina.

Á sýningunni sýnir Soffía rúmlega 30 olíumálverk, flet máluð á tré, rúmgafla og rúmfjalir. Myndefnið er draumkennt landslag og ferðalangar sem ferðast bæði í tíma og rúmi.
Aðsókn á sýninguna er með meira móti og voru m.a. nokkur hundruð manns sem komu á opnunina og fyrstu sýningarhelgina.

Um sýninguna hefur Soffía þetta að segja:
Í Neðri salnum í Gallerí Fold er "einskonar landslag. Ég hef á undanförnum árum einkum notað landslag sem undirtón eða stemmingu í verkum mínum sem hafa verið kölluð sögumálverk þar sem ég segi sögu eða gef sögu í skyn. Landslagið hefur þá fylgt sögunni og ekki verið sem ákveðnir staðir eða svæði en gætu þó minnt á stað sem áhorfandinn þekkir. Smám saman hefur mig langað til að vinna meira með þetta landslag á öðrum forsendum þó, jafnvel eins og náttúruupplifun, og glíma við annars konar form en alla jafna. Mér finnst þetta ferli nánast kæruleysislegt því ég ræðst á efnið, læt æðarnar í viðnum eða hvernig taumar af málningu leka niður flötinn stjórna útkomunni að einhverju leyti svo úr verður nátúrulegt ferli og staðir, einskonar landslag.
Ég vinn myndirnar hratt og af ákefð, með stóurm áhöldum, til að ná niður hugsuninni sem er í höfðinu á mér en fínset svo og skerpi með litlum penslum. Ég pússa málninguna í burtu með sandpappír ef mér finnst þess þurfa og vil með þessu vinnulagi halda í ákveðinn ferskleika og forðast að myndirnar seú of jarðbundnar eða líkist landslagi sem ég þekki. Ég reyni markvisst að ögra sjálfri mér með því að glíma við annarskonar form enég þekki."

Í efri salnum eru "Rætur. Mig langar að tefla saman við þetta dökka landslag, allt annars konar veröld, á mörkum 
draums og veruleika sem vísra þó til ýmissa átta. Það eu tíu ár frá fyrstu einkasýningu minni sem 
haldin var hér í Gallerí Fold og af því tilefni leita ég á gömul mið. Flutningar millii landa og 
vinnustofa hafa sett mark sitt á þennan tíma, því er efniviðurinn persónulegur og af ýmsu tagi, 
rúmafjalir, rúmgaflar, borð , sem með myndefninu hefja sig í æðra veldi, upp úr hvunndeginum og 
ímyndunaraflinu er gefinn laus taumur.

Þrjú íslensk málverk boðin upp hjá Christies

Íslensk málverk eru í auknu mæli boðin upp hjá virtum uppboðshúsum í Evrópu og nú eru þrjú íslensk málverk boðin upp hjá Chirsties uppboðshúsinu í London. Uppboðið fer fram 31. október í húsakynnum Christies við King Street í London. Verkin eru eftir Louisu Matthíasdóttur, Nínu Tryggvadóttur og Jóhannes S. Kjarval.

Það sem vekur athygli er að verkin eru metin töluvert hærra en áður hefur fengist fyrir verk af svipuðum toga hér á landi og verður því fróðlegt að fylgjast með hvort matsverð náist á uppboðinu. Vonandi fæst sem hæst verð fyrir þessi verk því slíkt ætti að koma öðrum eigendum slíkra verka til góða og hækka verðmæti þeirra.

Verk Kjarvals, sem kallað er Landslag (Fantasy landscape), er metið á um það bil 5,7 milljónir króna á gengi dagsins í dag. Verk Louisu Matthíasdóttur af Reykjavíkurhöfn er metið á um það bil 3,8 milljónir króna og verk Nínu Tryggvadóttur, afstraktion sem er án titils, er metin á um það bil 3,2 milljónir. Verðmatið á verki Kjarvals er hærra en fengist hefur fyrir verk eftir hann í langan tíma og verðmatið á verki Nínu Tryggvadóttur er einnig í hærra lagi. Aftur á móti er verðmat á verki Louisu nokkuð í takt við það sem fengist hefur fyrir álíka stór verk eftir hana í Bandaríkjunum. Reyndar er ekki nema rúmt ár síðan skrifari skoðaði umrætt verk í galleríi í New York þar sem það var til sölu fyrir svipað verð.

Hingað til hafa íslensk verk aðallega verið boðin upp í norrænum uppboðshúsum og þá helst hjá Bruun Rasmussen í Kaupmannahöfn en einnig hjá elsta uppboðshúsi Dana, Lauritz.com, sem hefur hin síðari ár nánast eingöngu boðið upp á netinu.

Það er ekki langt síðan að hægt var að fara til Danmerkur og kaupa íslensk málverk á uppboði á góðu verði og koma þeim síðar í sölu á Íslandi og leysa út ágætan söluhagnað. Nú er annað upp á teningnum. Verð á góðum íslenskum málverkum hefur farið hratt upp á við og er nú svo komið að mun hærra verð hefur fengist fyrir verk sem boðin eru upp erlendis heldur en jafnvel betri verk eftir sama höfund hér á landi. Það skrítna í þessu máli er að nánast allir kaupendur verkanna erlendis eru Íslendingar. Er það enn svo að á Íslendinga renni kaupæði í útlöndum eða getur verið að það sé bara fínna að geta sagst hafa keypt verkið á ferðalagi erlendis. Enn ein skýringin gæti verið sú að þetta séu áhrif stóra málverkafölsunarmálsins. Kannski telja kaupendur sig vera öruggari að kaupa verk eftir Jón Stefánsson á fimmtu milljón króna í Danmörku heldur en að kaupa verk eftir hann á aðra milljón á Íslandi.

Hvernig sem á málið er litið þá má telja öruggt að öll þessi athygli sem hin erlendu uppboðshús eru farin að veita íslenskum listmálurum er af hinu góða. Það er gott að verðið er á uppleið á þessum málurum því það styrkir uppboðsmarkaðinn hér á landi og veitir eigendum þessara listaverka aukinn arð af fjárfestingu sinni í íslenskum málverkum.